Trong buổi họp báo tối 15/7, Ngoại trưởng Pompeo tiếp tục khẳng định Mỹ sẽ sử dụng các công cụ sẵn có và hỗ trợ các quốc gia trên toàn thế giới cho rằng Trung Quốc đã vi phạm tuyên bố chủ quyền lãnh thổ hay hàng hải hợp pháp. Ngoại trưởng Mike Pompeo nhấn mạnh, Mỹ sẽ làm như vậy trên các diễn đàn đa phương và pháp lý.

"Chúng tôi sẽ hỗ trợ họ, cho dù đó là các cơ quan đa phương, cho dù đó là ở ASEAN, hay thông qua phản ứng pháp lý. Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả các công cụ có thể", ông Pompeo nói thêm.

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 13/7 ra tuyên bố chỉ trích hành vi "bắt nạt" các nước láng giềng ven Biển Đông của Trung Quốc và khẳng định hầu hết yêu sách hàng hải của Bắc Kinh trên Biển Đông là "trái pháp luật". Tuyên bố này được đăng tải trên trang web Bộ Ngoại giao Mỹ. Tuyên bố nhấn mạnh, Mỹ đấu tranh vì một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do, mở rộng và hiện đang tăng cường chính sách của mình đối với một phần quan trọng và gây tranh cãi trong khu vực Biển Đông. Mỹ cũng tuyên bố các yêu sách của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi ở hầu hết Biển Đông là hoàn toàn trái pháp luật cũng như các hoạt động bắt nạt của nước này nhằm kiểm soát các nguồn tài nguyên đó.

"Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh tự coi Biển Đông là đế chế hàng hải của riêng mình. Mỹ đứng về phía các đồng minh và đối tác Đông Nam Á trong tiến trình bảo vệ quyền chủ quyền cũng như bảo vệ các nguồn tài nguyên ngoài khơi, phù hợp với các quyền và nghĩa vụ theo luật quốc tế.

Chúng tôi sát cánh cùng cộng đồng quốc tế trong nỗ lực bảo vệ tự do hàng hải và tôn trọng chủ quyền, bác bỏ mọi nỗ lực nhằm áp đặt “quyền lực thuộc về kẻ mạnh” ở Biển Đông cũng như trong toàn khu vực", tuyên bố khẳng định.

Sau khi Ngoại trưởng Mỹ đưa ra tuyên bố, Philippines bày tỏ sự ủng hộ trong khi Indonesia cho rằng đó là điều rất "hợp lý".

Ngày 14/7, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã bày tỏ sự hoan nghênh tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ông Lozenzana cho biết: "Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với lập trường của cộng đồng quốc tế rằng phải có sự chắc chắn về các quy tắc trên Biển Đông".

Ông cũng nhắc lại lời kêu gọi Bắc Kinh tuân thủ phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài quốc tế trong vụ kiện với Philippines và luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).

Liên quan đến Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo về lập trường của Mỹ đối với các yêu sách biển ở Biển Đông, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nêu rõ:

"Hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại Biển Đông là nguyện vọng và mục tiêu chung của các nước ở Biển Đông, khu vực và cộng đồng quốc tế. Việc tôn trọng trật tự pháp lý trên biển và thực thi đầy đủ, thiện chí, trách nhiệm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 có ý nghĩa quan trọng để thực hiện các mục tiêu đó".

Bà Hằng nhấn mạnh Việt Nam hoan nghênh lập trường của các nước về vấn đề Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế và chia sẻ quan điểm, như đã nêu trong tuyên bố dịp Hội nghị cấp cao ASEAN 36, rằng Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên biển và đại dương.Việt Nam mong rằng các nước sẽ nỗ lực đóng góp vào việc duy trì hoà bình, ổn định, hợp tác tại Biển Đông và giải quyết các tranh chấp thông qua đối thoại cùng các biện pháp hoà bình khác theo luật pháp quốc tế vì lợi ích chung, phù hợp với nguyện vọng của các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế. Việt Nam luôn đóng góp tích cực và có trách nhiệm vào quá trình này.