Sáng 10/5 (theo giờ địa phương), tại Học viện Hành chính công và kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga (Ranepa), Tổng Bí thư Tô Lâm có bài phát biểu chính sách quan trọng với nhan đề "Vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống, Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga trong kỷ nguyên mới, vì hòa bình, hợp tác và phát triển".Trước gần 1.500 đại biểu tham dự trực tiếp và trực tuyến, Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ vinh dự được chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của mình tại Học viện Hành chính công và kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga, cơ sở giáo dục đại học lớn nhất của Nga và toàn Châu Âu, nơi nhiều nhân tài của nước Nga và thế giới đã được đào tạo. Trong đó có hơn 1.000 cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước Việt Nam, có cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng học tập tại đây.

Tổng Bí thư đã điểm lại những dấu mốc mang ý nghĩa lịch sử như Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, dấu mốc Chủ tịch Hồ Chí Minh đến nước Nga, học tập tại Quốc tế Cộng sản, tiếp cận chủ nghĩa Mác - Lênin, từ đó đặt nền tảng tư tưởng cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930.Tổng Bí thư nhấn mạnh quan hệ mật thiết giữa cách mạng Việt Nam với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, mà trung tâm là Liên Xô; cũng như sự ủng hộ quý báu của Liên Xô trong các cuộc kháng chiến và trong giai đoạn tái thiết và xây dựng đất nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm chia sẻ: "Vượt lên trên khoảng cách địa lý, hai đất nước chúng ta có sự tương đồng to lớn về lịch sử, tinh thần, tầm nhìn và giá trị. Cả hai dân tộc "đồng điệu" về tâm hồn, "đồng cam" vượt qua những thử thách và "đồng hành" trên những chặng đường phát triển mà trên hết là tình đồng chí, anh em.

Đúng như đánh giá của Tổng thống Vladimir Putin: "Chúng ta cùng có quá khứ anh hùng trong lao động cũng như trong chiến đấu". Trên thế giới, ít có đất nước nào luôn chiếm một tình cảm sắt son, sâu đậm trong lòng các thế hệ người Việt Nam như Liên Xô trước đây và nước Nga ngày nay. Thế hệ cha anh chúng tôi và lớp lớp thanh niên sau này lớn lên trong chiến tranh và những ngày gian khó của đất nước luôn có sự gắn bó đặc biệt với nước Nga.

Chúng tôi học tiếng Nga, đọc văn học Nga, xem phim Nga và hát nhạc Nga. Nhiều tác phẩm văn học Nga đã trở thành sách gối đầu giường, góp phần hun đúc lý tưởng, ý chí cách mạng của bao thế hệ thanh niên Việt Nam.

Hàng vạn cán bộ, sinh viên Việt Nam đã học tập, trưởng thành ở Nga và trở về đóng góp cho quê hương, trong đó nhiều người đã trở thành lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước Việt Nam. Những công trình biểu tượng của tình hữu nghị vĩ đại giữa hai nước đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Tất cả những mối liên hệ nói trên đã làm nên "nước Nga trong lòng Việt Nam" và "Việt Nam trong lòng nước Nga". Đó cũng chính là nền tảng, là cơ sở vững chắc cho mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống giữa hai đất nước chúng ta".

Khái quát những thành tựu của Việt Nam sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, những định hướng chiến lược, dài hạn cho chặng đường tiếp theo, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, con đường phát triển của Việt Nam không thể tách rời với thế giới, không thể thiếu sự ủng hộ quý báu và hợp tác hiệu quả của cộng đồng quốc tế, trong đó có nước Nga.Với hành trang của lịch sử và hiện tại, Tổng Bí thư cho rằng, hai nước đang bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của những thay đổi mang tính thời đại.

Đề cập 6 phương hướng hợp tác đã được lãnh đạo 2 nước đề ra, Tổng Bí thư đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác về khoa học công nghệ; giáo dục đào tạo, văn hóa, nghệ thuật: "Đẩy mạnh hợp tác khoa học - công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xem đây như lĩnh vực hợp tác then chốt của quan hệ, trong đó có hợp tác về khoa học cơ bản, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, công nghệ y sinh học và năng lượng tái tạo.

Trong bối cảnh năm 2026 là Năm hợp tác khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam - Liên bang Nga. Chúng tôi đặc biệt coi trọng việc tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, nhất là triển khai hiệu quả dự án xây dựng Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân tại Việt Nam. Việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân là một ưu tiên cao của Việt Nam hiện nay. Đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, văn hóa, nghệ thuật, du lịch, giao lưu nhân dân.

Đây là những lĩnh vực mà hai nước có thể mở rộng và làm sâu sắc quy mô hợp tác không giới hạn. Hai nước cần tiếp tục mở rộng hoạt động của Mạng lưới các trường đại học kỹ thuật Việt - Nga để thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Chúng ta cần tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu và giảng dạy tiếng Việt tại Nga và tiếng Nga tại Việt Nam, bao gồm sử dụng tối đa tiềm năng của các cơ sở giáo dục hai nước, trong đó có Phân viện tiếng Nga mang tên Đại thi hào Puskin tại Hà Nội và Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội. Tôi mong muốn hai nước sẽ sớm thúc đẩy hoàn thành dự án Nhà văn hóa Việt Nam tại Moskva".

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, lịch sử hào hùng, những thành tựu vĩ đại của đất nước và nhân dân Nga, cũng như quá trình phát triển đầy tự hào của quan hệ hai nước đã khẳng định vai trò và vị trí đặc biệt của nước Nga đối với Việt Nam, trong đó có những đóng góp quan trọng của Học viện RANEPA.Gửi lời tri ân sâu sắc đến những cựu chiến binh, nhân sĩ, trí thức, chuyên gia Nga đã dành trọn tình cảm và hỗ trợ Việt Nam qua các thời kỳ, Tổng Bí thư khẳng định, tiếp bước các thế hệ đi trước, thế hệ trẻ hai nước ngày nay cần thấm nhuần tinh thần quốc tế cao cả được vận dụng trong mối quan hệ gắn bó, thủy chung, hiếm có giữa nhân dân hai nước, tiếp tục vun đắp cho tình đoàn kết hữu nghị, hợp tác bền chặt giữa hai nước trong kỷ nguyên mới.

Nhân dịp này, Hiệu trưởng Học viện đã trao cho Tổng Bí thư Tô Lâm danh hiệu "Giáo sư danh dự" Học viện Hành chính công và kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga.Đồng thời trao tặng bản sao luận án của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng "Hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm tăng cường mối quan hệ với quần chúng trong giai đoạn hiện nay (dựa trên kinh nghiệm của Đảng Cộng sản Liên Xô)", bảo vệ năm 1983.